“Software as a Service” veya kısa hali ile “SaaS” bir yazılım dağıtım modelidir. Bu modelde üçüncü bir sağlayıcı, uygulamaları tutmakta ve internet aracılığı ile müşterilerine sunmaktadır. SaaS, üç ana bulut bilişim kategorisinden biri olmakla birlikte diğerleri de şunlardır: Infrastructure as a Service (IaaS) ve Platform as a Service (PaaS).
SaaS, kuruluşların kendi bilgisayarlarında veya kendi veri merkezlerinde uygulamalar kurup çalıştırma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Bu sayede, yazılım lisansı, kurulum ve destek gibi masrafların yanı sıra donanım gereksinimleri, tedarik ve bakım gibi harcamalar da yok olmaktadır. SaaS modelinin diğer faydalarını şu şekilde sıralamak yerinde olacaktır:
Esnek Ödemeler: Yüklenecek yazılımları veya bu yazılımlara destek olacak donanımları satın almak yerine müşteriler SaaS teklifine abone oluyorlar. Genellikle, “ödedikçe-al” modeli şeklinde, kullanıcılar aylık ödeme yapıyorlar. Masrafları yenilenebilir işletim ücretlerine dönüştürerek çoğu işletme daha iyi ve tahmin edilebilir bir bütçe takibi yapabiliyor. Ayrıca, bu yenilenen ücret özelliği sayesinde kullanıcılar diledikleri zaman SaaS kullanımına son verebiliyorlar.
Ölçeklenebilir Kullanım: SaaS gibi bulut hizmetleri, kullanıcılarına daha fazla (veya daha az) hizmete ve özelliğe erişebilmeleri için ölçeklenebilirlik sunarlar.
Otomatik Güncellemeler: Müşteriler, yeniden bir yazılım satın almak yerine güncellemeler ve uygulamaların eklerinin yönetimi için SaaS sağlayıcısına güvenebilirler. Bu sayede, ekstra bilişim elemanı yükünden kurtulunabilir.
Erişilebilirlik ve Devamlılık: SaaS uygulamaları internet üzerinden sunulduğu için kullanıcılar diledikleri zaman internet erişimi olan her yerden ve her cihazdan bu uygulamalara erişebilirler.
Ancak, tabii ki SaaS modelinin potansiyel bazı kusurları olabilir. İşletmeler yazılımları sağlayacak, bu yazılımları güncel ve çalışır tutacak, düzgün bir faturalandırma temin edecek ve işletmenin verileri için güvenli bir ortam sağlayacak harici satıcılara da güvenmelidirler. Hizmet kesintisi yaşayan, hizmet teklifinde beklenmeyen değişiklikler dayatan veya güvenlik ihlali tecrübe eden SaaS sağlayıcıları, kullanıcıların bu SaaS tekliflerini kullanımlarında olumsuz bir etki yaratabilir. Bu yüzden kullanıcılar, SaaS sağlayıcılarının hizmet anlaşmasını iyice anladıklarından ve bunun zorunlu olduğunu bildiklerinden emin olmalıdırlar.
SaaS, ASP (uygulama hizmet sağlayıcı) ve “talep bazlı bilişim hizmeti” ile doğrudan bağlantılıdır. SaaS’ın “ana makineden sağlanan uygulama yönetimi hizmeti”, APS ile benzerdir; sağlayıcı, müşterinin yazılımını ana makinede tutar ve onaylanan son kullanıcıya internet üzerinden iletir. Talep bazlı bilişim hizmetinde ise sağlayıcı müşteriye, SaaS dağıtımına özel olarak oluşturulmuş uygulamanın bir kopyasına ağ bazında erişme hakkı verir. Uygulamanın kaynak kodu tüm müşteriler için aynıdır. Dolayısıyla yeni özellikler tamamlandığında tüm kullanıcılara eklenir. Hizmet anlaşmasına bağlı olarak, müşterinin verileri merkezi olarak veya bulut üzerinde veya iki şekilde birden saklı tutulabilir.
Kuruluşlar, SaaS uygulamalarını uygulama programlama arayüzleri (APIs) kullanan diğer yazılımlara bütünleştirebilirler. Örneğin bir şirket kendi yazılım araçlarını yazabilir ve bu araçları SaaS teklifine entegre etmek için SaaS sağlayıcısının APIs’ini kullanabilir.
E-posta, satış yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi, finans yönetimi, insan kaynakları yönetimi, faturalandırma ve işbirliği gibi temel iş teknolojileri için SaaS uygulamaları mevcuttur. Önde gelen SaaS sağlayıcıları arasında Salesforce, Oracle, SAP, Intuit ve Microsoft sayılabilir. SaaS uygulamaları, C Seviye Yöneticilerin yanı sıra geniş bir bilişim uzmanı ve iş kullanıcısı yelpazesi tarafından da tercih edilmektedir.
